توضیحات

آشوبی شدگی در شعر شهریار/2

• کتیبه های شفاهی ناصر منظوری
• چاپ اول 1388
• ناشر: اندیشه نو
• شابک: 3-4866-04-964-978

کتیبه های شفاهی(2) با عنوان آشوبی شدگی در شعر شهریار(دفتر 2) تالیف ناصر منظوری توسط انتشارات اندیشه نو منتشر شده است.
نگارنده اعتقاد دارد که درک ماهیت و واقعیت تولیدات شفاهی زبان چندان ساده نیست. آن چیزی که در طول تاریخ به صورت شفاهی به ما رسیده است حاصل همیاری طبیعی جامعه بوده وسندی مطمئن برای بررسی است. پس، تئوریزه شدن آن از منظر “شناخت” اهمیت بسیار بحرانی دارد.
در کتاب کتیبه های شفاهی (1) به تحلیل و بررسی نمونه هایی از آشوبی شدگی در شعر شهریار پرداختیم. نمونه های مورد بررسی ما در آن کتاب در برگیرنده ی دو مورد از اشعار فارسی ایشان بود. در آنجا دیدیم که چگونه، در شرایط شدید احساسی، شعر او_ با حفظ ساختار ظاهری_ در عمق خود دچار آشوب می شود. اکنون در این کتاب ( کتیبه های شفاهی 2) به نمونه ای از آشوبی شدگی در شعر ترکی او خواهیم پرداخت.
آشوبی شدگی یک پدیده ی پیچیده و غیرخطی است که تا اندازه ای در کتاب قبلی توضیح داده شد. عدم توجه به این آشوبی شدگی در شعر شهریار، در وهله ی نخست، به دلیل قالب هایی است که برمی گزیند.
این قالب ها، به دلیل آشنا بودگی زیاد خود، در واقع باعث حشو شدگی و، در نتیجه، باعث سهل الوصول انگاشتگی اشعار شده است.
در مباحث زبان شناختی و در علم شناخت گفته می شود که “آشنا بودگی” و یا “بیش آشنایی ” باعث می شود تا افراد، برای مثال، متوجه ظرایف و روابط موجود در درون زبان خود نباشند. برای درک این روابط و ظرایف درون زبان بایستی در افراد نسبت به زبان خود “آشنایی زدایی” صورت پذیرد. یکی از این راه ها یادگیری زبان غیر از زبان خودی است تا به این وسیله بتوانند با سنجیدن دو زبان متوجه آن روابط و ظرایف بشوند.
“حشو” نیز یک مفهوم زبان شاختی و یا عموما “شناختی” است. وقتی چیزی، واژه ای، مفهومی و یا صدایی هر چه پرتکررتر به کار برده شود از میان خبریت آن کاسته می شود. برعکس، هر چه حشو بیشتر بشود خبریت یک واژه ی جدید (در آن وضعیت ایجاد شده حشوی) بالا می رود. پس “حشو” و “خبر” رابطه ای مشخص در کلام دارند.